sustainable financing

Nederlands, Papiamento and Papiamentu below.

On Saturday, June 18th 2022, State Secretary Her Excellency Drs. Alexandra van Huffelen visited the Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) office in Bonaire.  The DCNA made use of the opportunity to request her urgent attention to the conservation of the biodiversity hotspot in the “Kingdom of the Netherlands”.  The six Dutch Caribbean Islands are well known for their beautiful and diverse nature, whilst at the same time its conservation has not been sufficiently addressed. The current support from the Netherlands is mainly directed to the BES islands.

And, as nature does not have any borders, it is of the utmost importance that the Kingdom provides support to all the six Dutch Caribbean Islands in nature conservation plans and projects such as DCNA’s Dutch Caribbean Climate Action Plan.

DCNA’s Treasurer, Mr. Norman Kuipéri, of the Aruba National Park Foundation, and board member Mr. Paul Stokkermans, of the Carmabi Foundation from Curaçao , together with DCNA’s Director, Mr. Tadzio Bervoets, gave a presentation to Her Excellency highlighting DCNA’s work, including the challenges and threats the Protected Area Management organizations on each of the islands are facing, in their efforts to conserve and safeguard nature in the Dutch Caribbean. The lack of sustainable funding, policy support, and adequate spatial planning hamper conservation management efforts. Amongst the most significant threats include poorly regulated (coastal) development, waste and wastewater management, as well as overgrazing, overfishing, the impact of invasive species, and of climate change (warming of the seas, changing weather patterns, and rising sea levels).

Constructive discussions were held on the above topics, including climate change, and DCNA’s Dutch Caribbean Climate Action Plan, which was launched in May of 2022. This plan provides concrete recommendations for all six islands on both climate adaptation and mitigation strategies in order to combat climate change effects. Sustainable development and combating climate change require an integrated approach that prioritizes protection of nature, energy independence, sustainable tourism, and a diverse blue economy. Most importantly, this needs to be a joint effort where the countries work together to strengthen each other’s effort and determination.

 

Photo: left to right: Ms. Nina Zander (DCNA Climate Research intern), Mr. Diego Marquez (DCNA Research & Monitoring Workgroup assistant), Mrs. Tineke van Bussel (DCNA Research Communication liaison), Mrs. Emeray Martha-Neuman (DCNA Office manager), Mr. Tadzio Bervoets (DCNA Director), State Secretary H.E. Drs. Alexandra van Huffelen, Mr. Norman Kuipéri (DCNA Treasurer), Mr. Paul Stokkermans (DCNA board member)

 

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nederlands

Staatssecretaris Hare Excellentie Drs. Alexandra van Huffelen krijgt een dringend bericht over natuurbescherming in het Nederlands Caribisch gebied.

 

Op zaterdag 18 juni 2022 heeft Staatssecretaris Hare Excellentie Drs. Alexandra van Huffelen het kantoor van de Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) op Bonaire bezocht. De DCNA heeft van deze gelegenheid gebruik gemaakt om haar dringende aandacht te vragen voor het behoud van de biodiversiteitshotspot in het “Koninkrijk der Nederlanden”. De zes Nederlands Caribische eilanden staan ​​bekend om hun prachtige en diverse natuur, terwijl het behoud ervan op hetzelfde moment onvoldoende wordt geadresseerd. De huidige steun vanuit Nederland is vooral gericht op de BES-eilanden. Maar, aangezien de natuur geen grenzen kent, is het van het grootste belang dat het Koninkrijk ondersteuning biedt aan alle zes de Caribische eilanden in diens natuurbehoud plannen en projecten, zoals DCNA’s Klimaat Actieplan voor het Nederlands Caribisch gebied.

DCNA’s penningmeester, dhr. Norman Kuipéri, van de Aruba National Park Foundation, en bestuurslid dhr. Paul Stokkermans, van de Carmabi Foundation uit Curaçao, gaven samen met DCNA’s directeur, dhr. Tadzio Bervoets, een presentatie aan Hare Excellentie waarin het werk van DCNA belicht werd, inclusief de uitdagingen en bedreigingen waarmee de beheerorganisaties van beschermde gebieden op elk van de eilanden worden geconfronteerd bij hun inspanningen om de natuur in Caribisch Nederland te behouden en te beschermen. Het gebrek aan duurzame financiering, beleidsondersteuning en adequate ruimtelijke planning belemmeren de inspanningen op het gebied van natuurbehoud. Tot de belangrijkste bedreigingen behoren slecht gereguleerde (kust)ontwikkeling, afval- en afvalwaterbeheer, evenals overbegrazing, overbevissing, de impact van invasieve soorten en klimaatverandering (opwarming van de zeeën, veranderende weerspatronen en een stijgende zeespiegel).

Er werden constructieve gesprekken gevoerd over bovenstaande onderwerpen, waaronder klimaatverandering, en over DCNA’s Klimaat Actieplan voor het Nederlands Caribisch gebied, welke in mei 2022 werd gedeeld. Dit plan biedt concrete aanbevelingen voor alle zes de eilanden over zowel klimaatadaptatie- als mitigatiestrategieën om de effecten van klimaatverandering te bestrijden. Duurzame ontwikkeling en de bestrijding van klimaatverandering vereisen een geïntegreerde aanpak die prioriteit geeft aan natuurbescherming, energieonafhankelijkheid, duurzaam toerisme en een diverse blauwe economie. Het belangrijkste is dat dit een gezamenlijke inspanning moet zijn waarbij de landen samenwerken om elkaars inzet en vastberadenheid te versterken.

Foto: van links naar rechts: mevrouw Nina Zander (DCNA Klimaat verandering onderzoeksstagaire) de heer Diego Marquez (DCNA Onderzoek & Monitoring Werkgroepassistent), mevrouw Tineke van Bussel (DCNA Onderzoek Communicatie liaison), mevrouw Emeray Martha-Neuman (DCNA Office manager), de heer Tadzio Bervoets (DCNA directeur), staatssecretaris H.E. Drs. Alexandra van Huffelen, Dhr. Norman Kuipéri (DCNA Penningmeester), Dhr. Paul Stokkermans (DCNA bestuurslid)

 

 

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Papiamento

Secretaria di Estado su Excelencia Drs. Alexandra van Huffelen ta ricibi un mensahe urgente tocante proteccion di naturalesa den Caribe Hulandes.

Diasabra 18 di juni di aña 2022, Secretaria di Estado su Excelencia Drs. Alexandra van Huffelen a bishita oficina di Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) na Boneiro. DCNA a haci uzo di e oportunidad pa pidi su atencion urgente pa conservacion di hotspot di biodiversidad den  “Reino Hulandes”. E seis islanan di Caribe Hulandes ta bon conoci pa nan naturalesa bunita y diversifica, mientras cu na mes momento su conservacion no a wordo suficientemente aborda. E apoyo actual di Hulanda ta dirigi principalmente riba e islanan BES.

Y, ya cu naturalesa no tin frontera, ta di suma importancia pa Reino brinda apoyo na e seis islanan di Caribe Hulandes den nan plannan y proyectonan di conservacion di naturalesa, manera e Plan di accion climatico di Caribe Hulandes di DCNA.

Tesorero di DCNA, Sr. Norman Kuiperi, di Fundacion Parke Nacional di Aruba, y miembro di  board, Sr. Paul Stokkermans, di Fundacion Carmabi di Corsou, hunto cu Director di DCNA, Sr. Tadzio Bervoets, a duna un presentacion na Su Excelencia destacando e trabou di DCNA, incluyendo nan desafionan y esfuersonan pa conserva y salvaguarda naturalesa den Caribe Hulandes. Falta di financiacion sostenibel, apoyo politico y planificacion espacial adecuado ta obstaculisa e esfuersonan di parti di maneho di conservacion. Entre e menasanan mas importante ta inclui desaroyo (di costa) mal regula, maneho di desecho y awa residual, tambe pastoreo excesivo, piscamento excesivo, impacto di e especienan invasor y cambio climatico (keintamento di lama, cambio den e patronchinan climatico y aumento di nivel di lama).

A tene discusion constructivo tocante e temanan anterior, entre nan cambio climatico, y e Plan di Accion Climatico di Caribe Hulandes di DCNA, cu a wordo lansa na mei di aña 2022. E plan aki ta proporciona recomendacion concreto pa e seis islanan tocante strategia di mitigacion y adaptacion climatico pa combati cambio climatico y efecto di e cambio. Desaroyo sostenibel y lucha contra e cambio climatico ta rekeri un enfoke integral cu ta priorisa proteccion di naturalesa, independencia energetico, turismo sostenibel y economia blauw diversifica. Loke ta mas importante,  emester ta un esfuerso conhuntamente den cua e paisnan ta traha hunto pa fortalece e esfuerso y  determinacion di otro.

Potret: di robes pa drechi: Sra. Nina Zander (stagaire di investigacion climatico di DCNA), Sr. Diego Marquez (asistente di grupo di trabou di investigacion y monitoreo di DCNA), Sra. Tineke van Bussel (liaison di investigacion di comunicacion di DCNA), Sra. Emeray Martha-Neuman (Gerente di oficina di DCNA), Sr. Tadzio Bervoets (Director DCNA), Secretaria di Estado S.E. Drs. Alexandra van Huffelen, Sr. Norman Kuiperi (Tesorero di DCNA), Sr. Paul Stokkermans (miembro di board di DCNA)

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Papiamentu

Sekretario di Estado Su Ekselensia Drs. Alexandra van Huffelen a risibí un mensahe di urgensia tokante protekshon di naturalesa na Karibe Hulandes.

Djasabra 18 di yüni 2022, Sekretario di Estado Su Ekselensia Drs. Alexandra van Huffelen a hasi un bishita na ofisina di Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) na Boneiru.  DCNA a hasi uso di e oportunidat pa hala su atenshon urgentemente pa konservashon di e atrakshon grandi di biodiversidat den “Reino Hulandes”.  E seis islanan di Karibe Hulandes ta konosí pa nan naturalesa bunita i diverso, miéntras ku na mes momentu e konservashon di nan naturalesa no a haña sufisiente dedikashon. E sosten aktual di Hulanda ta dirigí prinsipalmente na e islanan BES.

I, komo ku naturalesa no konosé frontera, ta di sumo importansia ku Reino ta duna sosten na tur e seis islanan di Karibe Hulandes ku nan plannan i proyektonan di konservashon manera DCNA su Plan di Akshon pa Klima na Karibe Hulandes / Dutch Caribbean Climate Action Plan.

DCNA su Tesorero sr. Norman Kuipéri, di Aruba National Park Foundation, i miembro di direktiva sr. Paul Stokkermans, di Carmabi Foundation di Kòrsou, huntu ku Direktor di DCNA sr. Tadzio Bervoets, a duna un presentashon na su ekselensia enfatisando e trabou di DCNA, inkluso e retonan i menasanan ku e Organisashonnan di Maneho di Área Protehá ta enfrentá na kada un di e islanan, den nan esfuerso pa konservá i salbaguardiá naturalesa na Karibe Hulandes. E falta di fondo duradero, sosten di maneho, i planifikashon adekuá di teritorio ta un estorbo pa esfuersonan di maneho pa konservashon. Entre e menasanan mas signifikante ta inkluí regulashon pober di desaroyo di teritorio (na kosta), maneho di shushi i awa di kloaka, i tambe komementu eksesivo di bestia ku ta kana lòs den naturalesa, piskamentu eksesivo, e impakto di espesienan invasivo i/òf kambio di klima (kentamentu di oséano, kambio di patronchi di wer i subimentu di nivel di laman).

Diskushonnan konstruktivo a tuma lugá tokante e tópikonan menshoná akiriba, inkluso kambio di klima i DCNA su Plan di Akshon pa Klima na Karibe Hulandes. ku a keda lansá na mei 2022. E plan akí ta presentá rekomendashonnan konkreto pa tur e seis isla tantu riba adaptashon na klima komo pa strategianan di suavisashon pa kombatí efektonan di kambio di klima. Desaroyo duradero i kombatimentu di kambio di klima ta eksigí un strategia integrá ku duna prioridat na protekshon di naturalesa, independensia di energia, turismo duradero i un ekonomia blou diverso. Mas importante ainda, esaki ta eksigí di ta un esfuerso komun den kua paisnan ta traha huntu pa fortalesé esfuerso i determinashon di kada unu.

Foto: di man robes pa man drechi: Sra. Nina Zander (DCNA stazjèr Investigashon di Klima), sr. Diego Marquez (DCNA asistente di Grupo di Trabou Investigashon & Monitoreo), sra. Tineke van Bussel (DCNA Empleado pa Komunikashon di Investigashon), sra. Emeray Martha-Neuman (DCNA manager di Ofisina), sr. Tadzio Bervoets (DCNA Direktor), Sekretario di Estado Drs. Alexandra van Huffelen, sr. Norman Kuipéri (DCNA Tesorero), sr. Paul Stokkermans (DCNA miembro di direktiva)

 

 

 

Published in BioNews 55.

Nederlands, Papiamentu and Papiamento below

 

Ocean charity makes initial grant of $90,000 to marine parks on six Dutch Caribbean islands. Award will fund projects including coral protection, and training youth marine rangers. 

Photo credit: Naturepics: Y.+T. Kühnast

Ocean conservation charity Blue Marine Foundation has announced it is awarding $90,000 in funding to support marine conservation in the Dutch Caribbean. A range of projects run by protected area management organisations on six islands will each receive a grant of $15,000. The funding is the first step in a longer-term partnership to support the islands and help secure sustainable financing through the Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) Trust fund. 

To improve ocean governance, Blue Marine uses a combination of top-down intervention and bottom-up project delivery to help local communities at the front line of conservation. It will work together with the DCNA to help marine-park organisations protect the unique and threatened biodiversity of the Dutch Caribbean. 

The new partnership is an important development in the successful management of marine conservation parks in the Dutch Caribbean. The UK-based charity has established a small-grants fund to provide rapid access to support for critical conservation projects run by marine parks. 

The individual projects and their local partners are:  

• Aruba: monitoring water quality in its Marine Protected Area (MPA) and wetlands, in conjunction with Fundacion Parke Nacional Aruba (FPNA) 

• Bonaire: assessing losses of stony corals (Acroporids e.g. staghorn and elkhorn coral), and their potential future recovery, in conjunction with Stichting Nationale Parken Bonaire (STINAPA Bonaire) 

• Curaçao: establishing a bus transport marine education program and youth marine ranger program, in conjunction with Caribbean Research and Management of Biodiversity (CARMABI)  

• Saba: provision of a climate control room for the new marine field station, in conjunction with the Saba Conservation Foundation (SCF). 

• Sint Eustatius: assessing the health of coral, the abundance of fish life and the diversity of reefs, in conjunction with St. Eustatius National Parks Foundation (STENAPA) 

• St Maarten: monitoring marine habitats, in conjunction with Nature Foundation St. Maarten (NFSXM)
   

Photo credit: Naturepics: Y.+T. Kühnast

 

Unique ecosystems on the islands are vulnerable to threats such as feral livestock causing sedimentation on reefs, and invasive species, including lionfish and coral diseases. They are also at risk from overfishing, climate change, coastal development, erosion and the build-up of harmful algae caused by waste water. 

The islands of the Dutch Caribbean are also home to important “blue carbon” habitats – ocean ecosystems such as seagrasses, mangroves and other marine plants that suck up and lock away carbon from the earth’s atmosphere. Seagrass is so efficient at this it can capture and store carbon dioxide up to 35 times faster than tropical rainforests. The management and protection of these blue carbon habitats is vital in the fight against climate change.  

Current marine conservation measures in the islands include a 25,390 square km mammal and shark sanctuary- Yarari sanctuary- across the Exclusive Economic Zone of Bonaire, Saba and St Eustatius. All six islands have inshore Marine Protected Areas ranging in size from 10 to 60 sq km.  

Blue Marine’s Senior Project Manager Jude Brown commented: 

Having recently visited two of the islands, I witnessed first-hand how special this region is. Diving the waters off Saba I saw huge Tarpon swimming amongst shoals of blue tang, and hawksbill turtles feeding on the seagrass beds. I also witnessed the challenges these islands are facing from coral disease to issues with coastal development. It is an exciting opportunity to work in the Dutch Caribbean, bringing expertise and funding from Blue Marine to join with the wealth of knowledge already on the islands, to work together to protect the important marine life arounds these islands.

Tadzio Bervoets, Director of the DNCA commented: “The Dutch Caribbean consists of the Windward Islands of St. Maarten, Saba, and St. Eustatius and the Leeward Islands of Aruba, Bonaire and Curaçao. The nature of the Dutch Caribbean contains the richest biodiversity in the Kingdom of the Netherlands. The diverse ecosystems are a magnet for tourism and at the same time the most important source of income for residents of the Dutch Caribbean. Nature on the islands is unique and important but it is also fragile. The coming week we will be in The Netherlands to present a Climate Action Plan for the Dutch Caribbean to emphasize the urgent need for a climate smart future for our islands.”  

 

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nederlands

Blue Marine Foundation lanceert nieuwe samenwerking met Dutch Caribbean Nature Alliance

“Goed doel voor oceanen schenkt aanvankelijk $90.000 aan mariene parken op zes Nederlands-Caribische eilanden. Deze donatie zal verschillende projecten financieren, waaronder bescherming van koralen en het opleiden van jonge mariene park rangers.

Foto: Naturepics: Y.+T. Kühnast

De Blue Marine Foundation, een liefdadigheidsorganisatie voor het behoud van oceanen, heeft aangekondigd dat het $ 90.000 aan financiering toekent ter ondersteuning van het behoud van de zee in het Nederlands Caribisch gebied. Verschillende projecten die worden uitgevoerd door de organisaties voor het beheer van beschermde gebieden op de zes eilanden, ontvangen elk een subsidie ​​van $15.000. De financiering is de eerste stap in een langetermijnpartnerschap om de eilanden te ondersteunen en duurzame financiering te helpen verzekeren via het  Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) Trust fund.

Om het oceaanbeheer te verbeteren, gebruikt Blue Marine een combinatie van top-down interventies en bottom-up projecten om lokale gemeenschappen in de frontlinie van natuurbehoud te helpen. Blue Marine zal samenwerken met het DCNA om de organisaties die de mariene parken beheren te helpen de unieke en bedreigde biodiversiteit in het Caribisch Nederlands gebied te beschermen.

De nieuwe samenwerking is een belangrijke ontwikkeling in het succesvolle beheer van mariene natuurparken in het Nedrelands Caribisch gebied. De in het Verenigd Koninkrijk gevestigde liefdadigheidsinstelling heeft een fonds voor kleine subsidies opgericht om snelle toegang te bieden tot ondersteuning voor kritieke natuurbehoudsprojecten van mariene parken.

De individuele projecten en hun lokale partners zijn:

 

• Aruba: monitoring van de waterkwaliteit in de Mariene beschermde gebieden (MPA) en wetlands, in samenwerking met Fundacion Parke Nacional Aruba (FPNA)

 

• Bonaire: onderzoek naar het verliezen van steenkoralen (Acroporiden, bijv. hertshoorn- en elandhoornkoraal), en hun potentieel toekomstig herstel, in combinatie met Stichting Nationale Parken Bonaire (STINAPA Bonaire)

 

• Curaçao: het opzetten van een maritiem educatieprogramma met busvervoer en een maritiem ranger programma voor jongeren, in samenwerking met Caribbean Research and Management of Biodiversity (CARMABI)

 

 

• Saba: het realiseren van een klimaatbeheersingsruimte voor het nieuwe marine field station, in samenwerking met de Saba Conservation Foundation (SCF).

 

• Sint Eustatius: het beoordelen van de gezondheid van koraal, de vissen en de diversiteit van riffen, in samenwerking met Eustatius National Parks Foundation (STENAPA)

 

• St Maarten: monitoring van mariene habitats, in samenwerking met Nature Foundation St. Maarten (NFSXM)

Foto: Naturepics: Y.+T. Kühnast

Unieke ecosystemen op de eilanden zijn kwetsbaar voor bedreigingen zoals lopslopend vee dat sedimentatie op riffen veroorzaakt, en invasieve soorten, waaronder koraalduivels en koraalziekten. Ze lopen ook risico door overbevissing, klimaatverandering, kustontwikkeling, erosie en de toename van schadelijke algen veroorzaakt door afvalwater.

De eilanden in het Nederlands Caribisch gebied zijn ook de thuisbasis van belangrijke “blauwe koolstof”-habitats – oceaanecosystemen zoals zeegrassen, mangroven en andere zeeplanten die koolstof opnemen en vasthouden van de atmosfeer van de aarde. Zeegras is hier zo efficiënt in dat het tot 35 keer sneller koolstofdioxide kan opvangen en opslaan dan tropische regenwouden. Het beheer en de bescherming van deze blauwe koolstofhabitats is van vitaal belang in de strijd tegen klimaatverandering.

De huidige maatregelen voor het behoud van de zee rondom de eilanden is onder andere een 25.390 vierkante kilometer groot reservaat voor zoogdieren en haaien – Yarari-reservaat – in de exclusieve economische zone van Bonaire, Saba en Sint Eustatius. Daarnaast hebben alle zes de eilanden langs de kust beschermde mariene gebieden, variërend in grootte van 10 tot 60 vierkante kilometer.

Blue Marine’s Senior Project Manager Jude Brown:

“Na onlangs twee van de eilanden te hebben bezocht, heb ik met eigen ogen gezien hoe bijzonder deze regio is. Toen ik in de wateren van Saba aan het duiken was, zag ik een enorme Tarpon zwemmen tussen een school Blue Tang vissen, en karetschildpadden die zich voedden van de zeegrasvelden. Ik was ook getuige van de uitdagingen waarmee deze eilanden worden geconfronteerd, van koraalziektes tot problemen met kustontwikkeling. Het is een geweldige kans om in de het Nederlands Caribisch gebied te werken, met expertise en financiering van Blue Marine om samen te werken met de schat aan kennis die al op de eilanden is, om zo samen het belangrijke zeeleven rond deze eilanden te beschermen.”

Tadzio Bervoets, directeur van de DNCA: “Het Nederlands Caribisch gebied bestaat uit de Bovenwindse eilanden St. Maarten, Saba en St. Eustatius en de Benedenwindse eilanden Aruba, Bonaire en Curaçao. De natuur van het Nedrelands Caribisch gebied bevat de rijkste biodiversiteit van het Koninkrijk der Nederlanden. De diverse ecosystemen zijn een magneet voor het toerisme en tegelijkertijd de belangrijkste bron van inkomsten voor inwoners van het Nederlands Caribisch gebied. De natuur op de eilanden is uniek en belangrijk, maar ook kwetsbaar. De komende week zijn we in Nederland om een ​​Klimaatactieplan voor de Nederlandse Caraïben te presenteren om de dringende noodzaak van een klimaatslimme toekomst voor onze eilanden te benadrukken. ”

 

 

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Papiamento 

Blue Marine Foundation ta lansa un colaboracion nobo cu Dutch Caribbean Nature Alliance

Ocean Charity ta haci un donacion inicial di $90,000 na e parkenan marino riba e seis islanan di Caribe Hulandes. E donacion lo financia proyecto, entre otro proteccion di coral y capacitacion di marine ranger hoben.

Rif di coral den Caribe Hulandes (credito di potret: Naturepics: Y.+T. Kühnast – tur derecho reserva)

E organisacion di caridad pa conservacion di ocean Blue Marine Foundation a anuncia cu e ta otorga $90,000 den fondo pa apoya conservacion di lama den Caribe Hulandes. Un cantidad di proyecto cu ta wordo ehecuta door di organisacionnan di maneho di area proteha na e seis islanan lo ricibi cada un un donacion di $15,000. E financiamento ta e prome paso den un asociacion a largo plazo pa sostene e islanan y yuda sigura financiamento sostenibel via Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) Trustfonds.

Pa mehora maneho di ocean, Blue Marine ta haci uzo di un combinacion di intervencion top-down y entrega di proyecto bottom-up pa yuda e comunidadnan local den frontline di conservacion di naturalesa. Lo traha hunto cu DCNA pa yuda e organisacionnan di parke marino proteha e biodiversidad unico y menasa di Caribe Hulandes.

E asociacion nobo ta un desaroyo importante den maneho exitoso di e parkenan di conservacion marino den Caribe Hulandes. E organisacion di caridad situa den Reino Unido a establece un fondo di subsidio chikito pa brinda acceso rapido pa sosten pa proyecto di conservacion di naturalesa den situacion critico di parkenan marino.

E proyectonan individual y nan socionan local ta:

 

• Aruba: monitoreo di e calidad di awa den Area Marina Proteha (AMP) y moerasnan, conhuntamente cu Fundacion Parke Nacional Aruba (FPNA)

 

• Boneiro: evaluacion di e perdida di coral di piedra (Acroporido, por ehempel, coral cacho di bina y coral cacho di elk) y su posibel recuperacion den futuro, hunto cu Stichting Nationale Parken Bonaire (STINAPA Bonaire)

 

• Corsou: a establece un programa di educacion marino di transporte den autobus y un programa di marine ranger hoben, conhuntamente cu Caribbean Research and Management of Biodiversity (CARMABI)

 

• Saba: donacion di un sala di control di clima pa e stacion nobo di campo marina, den colaboracion cu Saba Conservation Foundation (SCF).

 

• Sint Eustatius: evaluacion di salud di e coralnan, abundancia di pisca y diversidad di e rifnan, conhuntamente cu Eustatius National Parks Foundation (STENAPA)

 

• St Maarten: monitoreo di habitat marino, conhuntamente cu Nature Foundation St. Maarten (NFSXM)

Rif di coral den Caribe Hulandes (credito di potret: Naturepics: Y.+T. Kühnast – tur derecho reserva)

Ecosistemanan unico na e islanan ta vulnerabel pa menasa manera bestia di cria salvahe cu ta causa sedimentacion na e rifnan y e especienan invasor, incluyendo lionfish y enfermedadnan di coral. Tambe nan ta core riesgo di sobrepesca, cambio di clima, desaroyo di costa, erosion y acumulacion di alga dañino causa pa awa residual.

E islanan di Caribe Hulandes tambe ta habitat importante di “carbon blauw”: ecosistema di ocean manera yerba di lama, mangel y otro mata di lama cu ta absorba y mantene carbon di e atmosfera di tera. E yerbanan di lama ta asina eficiente den esaki cu nan por captura y warda dioxido di carbon hasta 35 biaha mas rapido cu selvanan tropical. E maneho y proteccion di e habitatnan di carbon blauw ta vital den e lucha contra cambio di clima.

E medidanan actual pa conservacion di lama na e islanan ta inclui un santuario di mamifero y tribon di 25.390 km cuadra, santuario di Yarari, den e Zona Economico Exclusivo di Boneiro, Saba y Sint Eustatius. E seis islanan tin Area di lama Proteha di costa cu ta varia den tamaño di 10 pa 60 kilometer cuadra.

 

Jude Brown, Gerente Senior di Proyecto di Blue Marine, a comenta:

Despues di a bishita dos di e islanan recientemente, mi tabata testigo di con special e region aki ta. Buceando den e awanan di Saba, mi a mira Tarpon enorme ta landa entre scol di blue tang y tortuga caret alimentando nan mes cu yerba di lama. Tambe mi a mira e desafionan cu e islanan aki ta enfrenta, desde malesa di coral te problema cu desaroyo di costa. Ta un oportunidad emocionante traha den Caribe Hulandes, aportando experiencia y fondo di Blue Marine pa uni cu e rikesa di conocemento cu ya tin na e islanan aki, pa traha hunto pa proteha e bida marino importante rond di e islanan aki.

Tadzio Bervoets, Director di e DNCA a comenta: “Caribe Hulandes ta consisti di e Islanan bou di biento di St. Maarten, Saba y St. Eustatius y e Islanan riba biento Aruba, Boneiro y Corsou. E naturalesa di Caribe Hulandes ta contene e biodiversidad mas rico di Reino di Hulanda. E diverso ecosistemanan ta un magnet pa turismo y, na mes momento, e fuente di ingreso mas importante pa e residentenan di Caribe Hulandes. E naturalesa di e islanan ta unico y importante, pero tambe fragil. Otro siman nos lo ta na Hulanda pa presenta un Plan di Accion di Clima pa Caribe Hulandes pa enfatisa e necesidad urgente pa un futuro di clima inteligente pa nos islanan.”

 

 

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Papiamentu

Blue Marine Foundation ta lansa koperashon di partner nobo ku Dutch Caribbean Nature Alliance

Blue Marine Foundation, un fundashon pa fondo destiná pa bienestar di Oséano, ta pone fondo di supsidio inisial di $90.000 pa parke marinonan riba e seis islanan di Karibe Hulandes. E supsidio lo ta pa proyektonan inkluso protekshon di koral i entrenamentu di ranger marino hóben.

Ref di koral na Karibe Hulandes (fuente di foto: Naturepics: Y.+T. Kühnast – tur derecho reservá)

Blue Marine Foundation a anunsiá su desishon pa otorgá $90.000,00 na fondo di supsidio pa sostené konservashon marino na Karibe Hulandes. Un grupo di proyekto bou di supervishon di organisashonnan di maneho di áreanan protehá riba e seis islanan lo risibí kada unu un supsidio di $15.000,00. E fondo ta e promé paso den un koperashon di partner riba término largu pa sostené e islanan i yuda sigurá finansiamentu duradero via e Trust fund di Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA)

Pa drecha maneho di oséano, Blue Marine ta hasi uso di un kombinashon di práktika pa yuda komunidatnan na frente di konservashon ku ta: di intervenshon di ariba bai abou i di proyektonan den ehekushon. E lo traha huntu ku  DCNA pa yuda e organisashonnan di parke marino protehá e biodiversidat úniko di Karibe Hulandes ku ta bou di menasa.

E kolaborashon di sosio nobo ta un desaroyo importante den e maneho eksitoso di e parke marinonan na Karibe Hulandes. E fundashon ku base na Reino Uní a krea un fondo pa supsidio chikitu pa suministrá akseso rápido pa sosten di proyektonan importante ku parke marinonan ta manehá.

 

E proyektonan individual i nan partnernan lokal ta:

 

• Aruba: monitoreo di kalidat di awa den su Área Marino Protehá (MPA) i áreanan akuátiko, huntu ku Fundacion Parke Nacional Aruba (FPNA).

 

• Boneiru: evaluashon di pèrdida di koral di piedra (‘Acroporid’ ku ta p. e. ‘staghorn coral’ (koral kachu grandi) i ‘elkhorn coral’ (koral kachu di biná), i nan potensial di futuro rekuperashon, huntu ku Stichting Nationale Parken Bonaire (STINAPA Bonaire)

 

• Kòrsou: realisá un programa di edukashon ku transporte via bùs i un programa di ranger marino hubenil, huntu ku Caribbean Research and Management of Biodiversity (CARMABI)

 

• Saba: kreashon di un kamber ku kontrol di klima pa e stashon marino nobo riba tereno, huntu ku .

 

• Statia: evaluashon di e salubridat di koral, e abundansia di bida di piská i e diversidat di ref, huntu ku Eustatius National Parks Foundation (STENAPA)

 

• St Maarten: monitoreo di habitatnan marino, huntu ku Nature Foundation St. Maarten (NFSXM)

Ref di koral na Karibe Hulandes (fuente di foto: Naturepics: Y.+T. Kühnast – tur derecho reservá)

Ekosistemanan úniko na e islanan ta vulnerabel pa e animalnan di krio ku ta kana liber rònt i ta kousa sedimentashon riba refnan, i espesienan invasivo, inkluso ‘lionfish’ i malesa di koral. Tambe nan ta kore peliger kousá pa ekseso di piskamentu, kambio di klima, desaroyo di tereno na kosta, eroshon i oumentu di alga dañino ku awa shushi ta krea.

E islanan di Karibe Hulandes ta kas tambe pa e habitatnan importante di “karbon blou” – ekosistemanan di oséano manera yerba di laman, palu di mangel i otro matanan marino ku ta almasená i tene karbon ku tin den e atmósfera di mundu. Yerba di laman ta asina efisiente den e proseso akí ku e por kapta i almasená karbon dióksido na velosidat te ku 35 biaha mas lihé ku e selvanan tropikal.  Maneho i protekshon di e habitatnan akí di karbon blou akí ta vital den e kombate kontra kambio di klima.

Konservashon marino aktual na e islanan ta inkluí un superfisie di 25.390 km2 di santuario pa mamífero marino i tribon – Yarari santuario na otro banda di e Zona Ekonómiko Eksklusivo di di Boneiru, Saba i Statia. Tur seis isla tin Áreanan Marino Protehá pegá na kosta ku ta varia di superfisie entre 10 pa 60 km2.

Blue Marine su Séniòr Manager di Proyekto Jude Brown ta komentá:

“Despues di un bishita resien na dos di e islanan, mi a eksperensiá di propio fuente kon spesial e region akí ta. Sambuyando na Saba mi a mira sábalo enorme landa meimei di mancha di kleinfeshi blou i turtuga kawama komiendo di kama di yerba di laman. Tambe mi a mira e retonan ku e islanan akí ta enfrentando di malesa di koral te ku problemanan ku desaroyo di tereno na kosta. Ta un oportunidat eksitante pa traha den Karibe Hulandes, kontribuyendo ku ekspertisio i fondo di Blue Marine pa djòin e rikesa di konosementu ku ta eksistí kaba riba e islanan, pa kolaborá den protekshon di e bida marino importante rònt di e islanan akí.”

Tadzio Bervoets, Direktor di DNCA a reakshoná: “Karibe Hulandes ta konsistí di e islanan di Islariba; St. Maarten, Saba, i Statia huntu ku e islanan di Islanan Abou; Aruba, Boneiru i Kòrsou. E naturalesa di Karibe Hulandes ta kontené e biodiversidat di mas riku den Reino Hulandes. E ekosistemanan diverso ta un magnet pa turismo i na e mes momentu e fuente di entrada mas importante pa e habitantenan di Karibe Hulandes. Naturalesa na e islanan ta úniko i importante pero tambe e ta frágil. Den siman binidero nos lo ta na Hulanda pa presentá un Plan di Akshon di Klima pa Karibe Hulandes pa enfatisá e nesesidat urgente di un futuro ‘smart’ pa nos islanan.”

 

 

Published in BioNews 53