resembid

Dutch below 

ORANJESTAD, ARUBA – Fundacion Parke Nacional Aruba (FPNA) in collaboration with Wageningen University & Research, ScubbleBubbles, and University of Aruba are proud to announce the launch of “Turning the Tide”, apilot project aimed at hands–on rehabilitation of Aruba’s spatially linked coral reefs and mangroves. This 15–month project is co–funded by RESEMBID and Wageningen University & Research with an allocated fund of EUR 713,000 for this project to help turn the tide of environmental degradation and biodiversity loss to a healthy and resilient marine environment for Aruba. During its execution and upon completion, this project is integrated into the management of Parke Marino Aruba to guarantee continuity and lasting impacts for the island.

Rene Henkens (WUR) at press conference

RESEMBID is a 48–project progamme funded by the European Union and implemented by Expertise France – the development cooperation agency of the Government of France and supports sustainable human development efforts in 12 Caribbean Overseas Countries and Territories (OCTs) – Aruba, Anguilla, Bonaire, British Virgin Islands, the Cayman Islands, Curaçao, Montserrat, Saba, Sint Eustatius, Saint Barthélemy, Sint Maarten and Turks and Caicos.

What’s the problem

According to WWF Fund for Nature’s Living Planet Report 2022, thebiodiversity loss by region is declining far greater across Latin America and the Caribbean than any other region. A 94% decrease of biodiversity was seen between 1970 and 2018. The 5th and 6th national reports of the Netherlands for the Convention on Biological Diversity (CBD 2014, 2019) also reported a disturbing message on the condition of the marine environment in the Dutch Caribbean with the conservation status being insufficient with no measurable positive change. A TEEB–study (2018) for Aruba concluded that the ongoing degradation of its marine environment will eventually not only suppress its small but valuable local fishery sector but also reduce tourist numbers and ultimately overall welfare by 50%. More recent studies conclude the same (CBA2020, Oduber 2020, Alberts 2021). Therefore, it is crucial to turn the tide towards a healthy and resilient marine environment where human uses are in harmony with nature.

How do we solve the problem?

To start solving this problem on a national level it is important that it is recognized in the Aruban policy notes and plans. The seriousness ofunsustainable development and the loss of ecosystem services is reflected in the Nature and Environment policy note 2018–2021, the Economic Policy 2019–2021, the National Strategic Plan 2020–2022 and the SDG Roadmap.

In addition, Aruba enacted the Parke Marino Aruba managed by FundacionParke Nacional Aruba in 2018. Aruba is currently in the process of designating an even larger area of its marine coastal areas as protected wetlands under the Ramsar Convention, thereby supported by local NGOs and partner Wageningen Environmental Research (WENR). Fundacion Parke Nacional Aruba is in the process of finalizing its Marine Management Plan for implementation which is put together using valuable input from over 60 different local stakeholders. All the activities carried out under the currentproject will take place in designated nature areas managed by FPNA. Lastly,the on–going “Turning the Tide” project is expected to tackle the lack of human capacity and financial resources by implementing a long–term sustained joint field implementation project which will continue far after the finalization of the project in April 2024.

What does the project entail?

“Turning the Tide” is expected to contribute to the restoration and conservation of a healthy and resilient coastal marine environment for Aruba, in which native marine biodiversity thrives, while its ecosystem services contribute to the welfare of future generations on the island. The EUR713Kfund that has been allocated for the execution of this project will cover: 

Coral Reef Restoration: Aruba’s coral ecosystem has entered a double negative spiral. Due to the disappearance of the stony and branching corals, the three–dimensional structure has disappeared. This leads to an increased vulnerability to erosion, causing even more coral loss and loss of clean hard substrate for coral settlement. In addition, the decline in stony corals causes that the function of shelter and nursery for key herbivorous species such as fish and sea urchins disappear due to the lack of suitable shelter. Grazing herbivorous species are extremely important for the health of corals in Aruba because they prevent overgrowth of the corals by algae. The pilot project will focus on active interventions by placing artificial reefs across 3 different seabed locations located within the Parke Marino Aruba. The artificial reefs will recreate the three–dimensional structure. With these structures in place, key herbivorous species can be restored over time, macroalgae can be grazed more intensively, and new coral can re–establish on the reef. To kick–start the settling of corals on the artificial structures, the project will actively plant coral fragments onto the reefs (Elkhorn and Staghorn corals).

Mangrove Forest Restoration: Aruba’s mangrove forests have also seen a negative spiral caused by sedimentation. This causes reduction in water depthand surface area which in turn causes mortality of mangroves and destroys its fish nursery function. With the pilot project, construction of sediment traps will reduce the influx of sediments, while the reopening of mangrove channels will enhance the flow of clean water, thereby enhancing mangrove ecological rehabilitation. Spaans Lagoen is one of the target sites for mangrove restoration under current project. The Environmental Impact Assessment (EIA) concerning the (silted) mangroves in Spaans Lagoen and the management recommendations will serve as the starting point for the excavations of trapped sediment at this site. The reopening of channels will focus on the thick mangrove forest of Isla di Oro for its nursery function directly adjacent to the sea.

Awareness Building: “Turning the Tide” aims to raise awareness about the conservation status of, and trends in the marine habitats and ecosystem services. In addition, it aims to communicate how these can be restored and what the impact would be on the local community. Above all, the desired impact is to raise awareness of the fact that a healthy marine habitat not only is essential for biodiversity, but also for the local economy and welfare.

Turning the Tide and Parke Marino Aruba

MPA Sero Colorado. Photo credit: FPNA

Parke Marino Aruba is managed by Fundacion Parke Nacional Aruba and consists of four Marine Protected Areas (MPA), namely MPA Arikok, Sero Colorado, Mangel Halto and Oranjestad. The marine protected areas host valuable biodiversity, including many nativespecies, almost all of the island’s mangroves, patches of seagrass beds, coral reefs, reef islets for tern breeding, and nursery and feeding habitats for dolphins, turtles and sharks.

Over the past year, FPNA has been working on its Marine Management Plan which is expected to be implemented later this year. Stakeholder inputcollected during the “SWOT Analysis” workshop in 2021 and the most recent “Zoning and Regulations” workshop has been crucial in the planning of thispilot project. As a result of the workshops, stakeholder input identified six conservation targets that will be the focus for Parke Marino Aruba, with Coral Ecosystem, Reef Fish and Mangrove Ecosystem as top priorities – all of which are focus points within the “Turning the Tide” project. The stakeholder inputwill also contribute to the selection of the most suitable sites for the placement of the artificial reef structures.

The development of the “Turning the Tide” project will be shared externally throughout the 15–month project duration and will end with the publication of a short documentary. For more information visit RESEMBID.

ORANJESTAD, ARUBA – Fundación Parke Nacional Aruba (FPNA) in samenwerking met Wageningen University & Research, ScubbleBubbles en de Universiteit van Aruba kondigen met trots de lancering aan van “Turning the Tide”, een proefproject gericht op hands-on herstel van Aruba’s ruimtelijk verbonden koraalriffen en mangroven. Dit project van 15 maanden wordt medegefinancierd door RESEMBID en Wageningen University & Research met een toegewezen fonds van EUR 713.000 voor dit project om het tij van aantasting van het milieu en verlies aan biodiversiteit te helpen keren naar een gezond en veerkrachtig mariene milieu voor Aruba. Tijdens de uitvoering en na voltooiing wordt dit project geïntegreerd in het beheer van Parke Marino Aruba om continuïteit en blijvende effecten voor het eiland te garanderen.

Rene Henkens (WUR) op persconferentie

RESEMBID is een programma van 48 projecten, gefinancierd door de Europese Unie en uitgevoerd door Expertise France – het agentschap voor ontwikkelingssamenwerking van de Franse regering en ondersteunt inspanningen voor duurzame menselijke ontwikkeling in 12 Caribische overzeese landen en gebieden (LGO) – Aruba, Anguilla, Bonaire, de Britse Maagdeneilanden, de Kaaimaneilanden, Curaçao, Montserrat, Saba, Sint Eustatius, Saint Barthélemy, Sint Maarten en Turks- en Caicoseilanden.

Wat is het probleem

Volgens het WWF Fund for Nature’s Living Planet Report 2022 neemt het verlies aan biodiversiteit per regio veel sterker af in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied dan in welke andere regio dan ook. Tussen 1970 en 2018 was er een afname van de biodiversiteit met 94%. Ook de 5e en 6e nationale rapporten van Nederland voor de Convention on Biological Diversity (CBD 2014, 2019) brachten een verontrustend bericht over de toestand van het mariene milieu in Caribisch Nederland waarbij de staat van instandhouding onvoldoende is zonder meetbare positieve verandering. Een TEEB-studie (2018) voor Aruba concludeerde dat de voortdurende achteruitgang van het mariene milieu uiteindelijk niet alleen de kleine maar waardevolle lokale visserijsector zal onderdrukken, maar ook het aantal toeristen en uiteindelijk het algehele welzijn met 50% zal verminderen. Meer recente studies concluderen hetzelfde (CBA2020, Oduber 2020, Alberts 2021). Daarom is het cruciaal om het tij te keren naar een gezond en veerkrachtig mariene milieu waar menselijk gebruik in harmonie is met de natuur.

Hoe lossen we het probleem op?

Om een begin te maken met het oplossen van dit probleem op nationaal niveau is het van belang dat het wordt erkend in de Arubaanse beleidsnota’s en plannen. De ernst van niet-duurzame ontwikkeling en het verlies van ecosysteemdiensten komt terug in de Beleidsnota Natuur en Milieu 2018-2021, het Economisch Beleid 2019-2021, het Nationaal Strategisch Plan 2020-2022 en de SDG-routekaart.

Daarnaast heeft Aruba in 2018 het Parke Marino Aruba uitgevaardigd, beheerd door Fundacion Parke Nacional Aruba. Aruba is momenteel bezig een nog groter deel van zijn mariene kustgebieden aan te wijzen als beschermd wetland onder de Ramsar-conventie, daarbij ondersteund door lokale ngo’s en partnerorganisaties. Wageningen Milieuonderzoek (WENR). Fundacion Parke Nacional Aruba is bezig met de afronding van haar Marine Management Plan voor implementatie, dat is samengesteld met behulp van waardevolle input van meer dan 60 verschillende lokale belanghebbenden. Alle activiteiten die in het kader van het huidige project worden uitgevoerd, vinden plaats in door FPNA beheerde aangewezen natuurgebieden. Ten slotte wordt verwacht dat het lopende “Turning the Tide”-project het gebrek aan menselijke capaciteit en financiële middelen zal aanpakken door de uitvoering van een langdurig duurzaam gezamenlijk veldimplementatieproject dat zal worden voortgezet tot ver na de afronding van het project in april 2024.

Wat houdt het project in?

“Turning the Tide” zal naar verwachting bijdragen aan het herstel en behoud van een gezond en veerkrachtig mariene kustmilieu voor Aruba, waarin de inheemse mariene biodiversiteit gedijt, terwijl de ecosysteemdiensten bijdragen aan het welzijn van toekomstige generaties op het eiland. Het fonds van 713.000 euro dat is toegewezen voor de uitvoering van dit project, zal het volgende dekken:

Herstel van koraalriffen: het koraalecosysteem van Aruba is in een dubbele negatieve spiraal terechtgekomen. Door het verdwijnen van de steenachtige en vertakkende koralen is de driedimensionale structuur verdwenen. Dit leidt tot een verhoogde kwetsbaarheid voor erosie, wat nog meer koraalverlies en verlies van schoon hard substraat voor koraalzetting veroorzaakt. Daarnaast zorgt de achteruitgang van steenkoralen ervoor dat de functie van schuilplaats en kraamkamer voor belangrijke plantenetende soorten zoals vissen en zee-egels verdwijnt door het ontbreken van geschikte beschutting. Grazende plantenetende soorten zijn uitermate belangrijk voor de gezondheid van koralen op Aruba omdat ze overgroei van de koralen door algen voorkomen. Het proefproject zal zich richten op actieve interventies door kunstmatige riffen te plaatsen op 3 verschillende zeebodemlocaties in het Parke Marino Aruba. De kunstmatige riffen zullen de driedimensionale structuur nabootsen. Als deze structuren aanwezig zijn, kunnen belangrijke plantenetende soorten na verloop van tijd worden hersteld, kunnen macroalgen intensiever worden begraasd en kan nieuw koraal zich op het rif herstellen. Om de vestiging van koralen op de kunstmatige structuren een duwtje in de rug te geven, zal het project actief koraalfragmenten (Elkhorn- en Staghorn-koralen) planten op de riffen.

Herstel van mangrovebossen: de mangrovebossen van Aruba hebben ook een negatieve spiraal doorgemaakt, veroorzaakt door sedimentatie. Dit veroorzaakt een vermindering van de waterdiepte en het oppervlak, wat op zijn beurt de sterfte van mangroven veroorzaakt en de viskwekerijfunctie vernietigt. Met het proefproject zal de bouw van sedimentvallen de instroom van sedimenten verminderen, terwijl de heropening van mangrovekanalen de stroom van schoon water zal verbeteren, waardoor het ecologisch herstel van de mangrove wordt bevorderd. Spaans Lagoen is een van de doellocaties voor mangroveherstel in het kader van het huidige project. Het Milieueffectrapport (MER) betreffende de (verzande) mangroven in Spaans Lagoen en de beheeradviezen zullen als uitgangspunt dienen voor het ontgraven van ingesloten sediment op deze locatie. De heropening van kanalen zal zich concentreren op het dichte mangrovebos van Isla di Oro vanwege zijn kinderkamerfunctie direct grenzend aan de zee.

Bewustzijnsopbouw: “Turning the Tide” heeft tot doel het bewustzijn te vergroten over de staat van instandhouding van en trends in de mariene leefgebieden en ecosysteemdiensten. Daarnaast wil het communiceren hoe deze kunnen worden hersteld en wat de impact zou zijn op de lokale gemeenschap. De gewenste impact is vooral om het bewustzijn te vergroten dat een gezond mariene leefgebied niet alleen essentieel is voor de biodiversiteit, maar ook voor de lokale economie en het welzijn.

“Turning the Tide” en Parke Marino Aruba

MPA Sero Colorado. Foto: FPNA

Parke Marino Aruba wordt beheerd door Fundacion Parke Nacional Aruba en bestaat uit vier Marine Protected Areas (MPA), namelijk MPA Arikok, Sero Colorado, Mangel Halto en Oranjestad. De beschermde mariene gebieden herbergen een waardevolle biodiversiteit, waaronder veel inheemse soorten, bijna alle mangroven van het eiland, stukjes zeegras, koraalriffen, rifeilandjes voor het fokken van sterns, en kraam- en eetgebieden voor dolfijnen, schildpadden en haaien.

Het afgelopen jaar heeft FPNA gewerkt aan haar Marine Management Plan, dat naar verwachting later dit jaar zal worden geïmplementeerd. De input van belanghebbenden verzameld tijdens de workshop “SWOT-analysis” in 2021 en de meest recente workshop “Bestemming en Regelgeving” is cruciaal geweest bij de planning van dit proefproject. Als resultaat van de workshops identificeerde de input van belanghebbenden zes instandhoudingsdoelen die de focus zullen zijn voor Parke Marino Aruba, met Coral Ecosystem, Reef Fish en Mangrove Ecosystem als topprioriteiten – die allemaal focuspunten zijn binnen het project “Turning the Tide” . De inbreng van belanghebbenden zal ook bijdragen aan de selectie van de meest geschikte locaties voor de plaatsing van de kunstmatige rifstructuren.

De ontwikkeling van het project “Turning the Tide” zal gedurende de projectduur van 15 maanden extern worden gedeeld en zal eindigen met de publicatie van een korte documentaire. Ga voor meer informatie over RESEMBID naar www.resembid.org.

Published in BioNews 64

Nederlands and Papiamentu below.

Lac Bay is a unique tourism hot spot which boasts a wide array of habitats from fringing coral reefs to expansive seagrass meadows to the largest mangrove forest in the Dutch Caribbean.  This area is the setting for a number of new activities to restore critical marine habitats under a project implemented by the Stichting Nationale Parken Bonaire (STINAPA Bonaire) with funding from RESEMBID of €792,480.

The agreement to fund the project was signed by STINAPA Bonaire and the Resilience, Sustainable Energy and Marine Biodiversity Programme (RESEMBID) on Monday 13th June 2022.

RESEMBID is funded by the European Union and implemented by Expertise France – the development cooperation agency of the Government of France. It supports sustainable human development efforts in 12 Caribbean Overseas Countries and Territories (OCTs) – Aruba, Anguilla, Bonaire, British Virgin Islands, the Cayman Islands, Curaçao, Montserrat, Saba, Sint Eustatius, Saint Barthélemy, Sint Maarten and Turks and Caicos.

“Lac Bay is a critically important ecosystem. It is a refuge for migratory birds, functions as a nursery for fish and turtles, and is a major tourist attraction on the island,” said Judith Raming, the Manager of the Bonaire National Marine Park. Under the Project the institutional capacity of the Park’s staff will be strengthened. “With the support of RESEMBID, our marine park rangers will be able to better enforce environmental legislation. Our team is looking forward to working towards a more sustainable future for Lac!” said Raming.

The project titled ‘‘Realizing a Blue Economy on Bonaire: Restoring Marine Biodiversity and Promoting Sustainable Recreation in Lac Bay” has five main goals: to restore critical marine habitats, to promote sustainable recreation, to enforce environmental regulations, to monitor water quality, and to ensure sustainable financing.

Photo source: Reef Renewal Foundation Bonaire

“We are very excited to collaborate with STINAPA on this important large-scale project, including a variety of integrated restoration activities for the unique and complex Lac habitat” said Francesca Virdis, Chief Operations Officer of the Reef Renewal Foundation Bonaire. “Communication and stakeholders’ engagement will be key to succeed and ultimately ensure that nature and community will both benefit in the long term.”

Fabian Mckinnon, Programme Director at RESEMBID said, “It is almost serendipitous that RESEMBID’s agreement with STINAPA was finalized mere days after this year’s World Oceans Day, the theme of which was Revitalization: Collective Action for the Ocean. The work that STINAPA will undertake to restore these critical marine habitats is a phenomenal example of this collective action. RESEMBID is truly thrilled to both finance this work and give the technical support that will ensure this is a sustainable project to benefit the people of Bonaire for years to come”

Initiated by Commissioners James Kroon, Hennyson Thielman and Governor Rijna, the project presents a number of exciting opportunities to improve the health and resilience of Lac Bay, as well as encouraging sustainable recreation. The project includes seagrass and coral restoration, improved marine park support through increased presence and educational campaigns as well as an Environmental Impact Study for the dredging of sand from the bay.

“Pressures on humans and environment will continue to increase across Bonaire. Lac Bay will be faced with unprecedented levels of threats as recreational use and effects of climate change are steadily rising, like the increased influxes of sargassum and the deteriorating water conditions. Initiatives such as RESEMBID provide the tools needed to build local capacity and foster improved resilience in this critical natural area. I am very pleased the RESEMBID program granted funds to STINAPA to execute this project for Lac Bay”, according to commissioner Kroon.

Commissioner Thielman: “This is a very important project for the sustainable development of our island. Here we see how nature and economic development can go hand in hand. I am very grateful to the RESEMBID program for this financial contribution as well as to STINAPA for their vision to bring nature and sustainable economic development together”.

Follow along on STINAPA’s social media platforms for periodic updates as this project unfolds.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nederlands

Subsidie van de Europese Unie om natuurbescherming en duurzaam toerisme op Bonaire te versterken

Lac Baai is een uniek ecosysteem en een toeristische trekpleister. De baai herbergt koraalriffen, uitgestrekte zeegrasvelden en het grootste mangrovebos in het Nederlands Caribisch gebied.  Het Resilience, Sustainable Energy and Marine Biodiversity Programme (RESEMBID) van de Europese Unie geeft een subsidie van  €792.480 aan Stichting Nationale Parken Bonaire (STINAPA) om deze mariene habitats te herstellen.

RESEMBID wordt uitgevoerd door Expertise France – het ontwikkelingssamenwerkingsbureau van de Franse regering. Het ondersteunt inspanningen voor duurzame menselijke ontwikkeling in 12 Caribische landen en gebieden overzee – Aruba, Anguilla, Bonaire, Britse Maagdeneilanden, de Kaaimaneilanden, Curaçao, Montserrat, Saba, Sint-Eustatius, Sint-Barthélemy, Sint-Maarten en de Turks- en Caicoseilanden.

“Lac Baai is een uiterst belangrijk ecosysteem. Het is een toevluchtsoord voor trekvogels, fungeert als een kraamkamer voor vissen en schildpadden, en is een belangrijke toeristische attractie op het eiland”, zegt Judith Raming, de manager van het Bonaire National Marine Park. In het kader van het project zal de handhavings capaciteit van het park worden versterkt. “Met de steun van RESEMBID kunnen onze parkwachters de natuurwetgeving beter handhaven. Ons team kijkt ernaar uit om te werken aan een duurzamere toekomst voor Lac!” zegt Raming.

Het project getiteld ‘‘Het realiseren van een Blauwe Economie op Bonaire: Het restaureren van de Mariene Biodiversiteit en het Promoten van de Duurzame Recreatie in Lac Baai” heeft vijf hoofddoelen: het restaureren van belangrijke mariene habitats, het promoveren van duurzame recreatie, het bevorderen van een betere handhaving van de wetgeving, het monitoren van de waterkwaliteit en het veiligstellen van de duurzame financiering.

Photo source: Reef Renewal Foundation Bonaire

“We zijn erg verheugd om met STINAPA samen te werken aan dit belangrijke grootschalige project, inclusief een verscheidenheid aan geïntegreerde restauratie-activiteiten voor de unieke en complexe Lac-habitat”, zegt Francesca Virdis, Hoofd Operations Medewerker van de Reef Renewal Foundation Bonaire. “Communicatie en de betrokkenheid van belanghebbenden zullen de sleutel zijn om te slagen en er uiteindelijk voor te zorgen dat zowel de natuur als de gemeenschap op lange termijn hiervan profiteren.”

Fabian Mckinnon, programmadirecteur bij RESEMBID “Het is een mooi toeval dat de overeenkomst van RESEMBID met STINAPA slechts enkele dagen na de Wereld Oceanendag van dit jaar werd afgerond, met als thema Revitalisatie: Collectieve Actie voor de Oceaan. Het werk dat STINAPA zal ondernemen om deze belangrijke mariene habitats te herstellen, is een goed voorbeeld van  collectieve actie. RESEMBID is erg enthousiast om zowel dit werk te financieren als de technische ondersteuning te geven die ervoor zal zorgen dat mensen van Bonaire de komende jaren van dit project kunnen profiteren.”

Het project, geinitieerd door de gedeputeerden James Kroon en Hennyson Thielman en gezaghebber Rijna, probeert de veerkracht van Lac Baai te verbeteren en duurzame recreatie aan te moedigen.

“De druk op mens en de natuur zal op Bonaire blijven toenemen. Lac Bay zal geconfronteerd worden met bedreigingen naarmate het recreatief gebruik en de effecten van klimaatverandering gestaag toenemen, zoals een grotere instroom van sargassum en de verslechterende watercondities. Initiatieven zoals dit van RESEMBID bieden het gereedschap aan dat nodig is om de lokale capaciteit op te bouwen en de veerkracht in dit belangrijk natuurgebied te verbeteren. Ik ben erg blij dat het RESEMBID-programma subsidie aan STINAPA heeft toegekend om dit project voor Lac Baai uit te voeren”, aldus gedeputeerde Kroon.

Gedeputeerde Thielman: “Dit is een heel belangrijk project voor de duurzame ontwikkeling van ons eiland. Hier zien we hoe de natuur en de economische ontwikkeling hand in hand kunnen gaan. Ik ben het RESEMBID-programma zeer dankbaar voor deze financiële bijdrage. Ook wil ik STINAPA complimenteren voor hun visie van het samenbrengen van de natuur en de duurzame economische ontwikkeling”.

Volg op de pagina’s van de sociale media van STINAPA de periodieke updates terwijl dit project zich verder ontwikkelt.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Papiamentu

Supsidio di Union Oropeo pa reforsá protekshon di naturalesa i turismo duradero na Boneiru

Bahia di Lac ta un atrakshon grandi pa turismo ku por ta orguyoso di tin un variashon amplio di habitat koriendo di ref di koral na rant di e boka te na kama ekstenso di yerba di laman te na e mondi mas grandi di palu di mangel (mangrove) den region di Karibe Hulandes.  E área akí ta e sitio pa un seri di aktividat nobo pa restorá habitatnan marino importante den kuadro di un proyekto ku Stichting Nationale Parken Bonaire (STINAPA Bonaire) ta bai realisá ku fondo di parti di RESEMBID na rason di €792,480.

STINAPA Bonaire i “the Resilience, Sustainable Energy and Marine Biodiversity Programme / Programa pa Resiliensia, Energia Duradero i Biodiversidat Marino (RESEMBID)” a firma e akuerdo pa supsidiá e proyekto riba djaluna 13 di yüni 2022.

RESEMBID ta traha ku fondo di Union Oropeo i ta implementá pa Expertise France – e agensia di desaroyo di koperashon di Gobièrnu di Fransia. E ta sostené esfuersonan duradero humano den 12 Pais i Teritorio Karibense (LGO) – Aruba, Anguilla, Boneiru, British Virgin Islands, Islanan Cayman, Curaçao, Montserrat, Saba, Statia, Saint Barthélemy, Sint Maarten i Islanan Turks i Caicos.

“Bahia di Lac ta un ekosistema sumamente importante. E ta un lugá di refugio pa para migratorio, e ta funshoná komo un krèsh pa piská i turtuga, i ta un atrakshon turístiko grandi riba e isla,” Judith Raming, Manager di Parke Nashonal Marino Boneiru a bisa. Ku e proyekto akí e kapasidat di personal di e Parke lo krese. “Ku e sosten di RESEMBID, nos rangernan di parke lo haña oportunidat pa bai ehekutá na forma mihó e mantenshon di e legislashon di naturalesa. Nos tim ta ansioso pa bai traha na un futuro mas duradero pa Lac!” Raming a deklará.

E proyekto bou di e título ‘‘Realisá un Ekonomia Blou na Boneiru: Restorando Biodiversidat Marino i Promoviendo Rekreo Duradero den Bahia di Lac” tin sinku meta prinsipal: restorá habitatnan marino importante, promové rekreo duradero, realisá kumplimentu ku legislashon di naturalesa, monitoreá kalidat di awa, i sigurá finansiamentu duradero.

Photo source: Reef Renewal Foundation Bonaire

“Nos ta hopi ansioso pa kolaborá ku STINAPA den kuadro di e proyekto importante i grandi aki, inkluso un variedat di aktividat di restorashon integrá pa e habidat úniko i kompleho di Lac” Francesca Virdis, Hefe di Empleado di Operashon di Reef Renewal Foundation Bonaire, a bisa. “Komunikashon i komprometementu  di stakeholdernan lo bira importante pa éksito i finalmente sigurá ku naturalesa i komunidat tur dos lo benefisiá na término largu.”

Fabian Mckinnon, Direktor di Programa na RESEMBID a bisa, “Ta kasi un tremendo koinsidensia ku a finalisá e akuerdo di RESEMBID ku STINAPA djis algun dia despues di selebrashon di Dia Mundial di Oséano di e aña akí, di kua e tema tabata Revitalisashon: Akshon Kolektivo  pa Oséano. E trabou ku STINAPA lo bai hasi pa restorá e habitatnan marino asina importante ta un ehèmpel fenomenal di e akshon kolektivo akí. RESEMBID ta realmente konmové pa tantu finansiá e trabou akí komo pa duna sosten tékniko ku lo sigurá ku esaki lo ta un proyekto duradero ku ta benefisiá e pueblo di Boneiru pa añanan pa bini”

Diputadonan James Kroon, Hennyson Thielman i Gezaghèber Rijna a duna inisio na e proyekto, ku ta trese kuné un seri di oportunidat interesante pa mehorá e salubridat i e resiliensia di Bahia di Lac, i tambe promové rekreo duradero. E proyekto ta inkluí restorashon di yerba di laman i di koral, alsa sosten na e parke ku mas presensia i kampaña edukashonal i tambe un Estudio di Impakto riba Medioambiente relashoná ku kobamentu di santu for di e bahia.

“Preshon riba hende i medioambiente lo sigui subi rònt Boneiru. Bahia di Lac lo bai su mes konfrontá ku nivelnan sin presedente di menasa dor di uso pa rekreo i efektonan di kambio di klima ku ta subi regularmente, manera e fluho entrante di sargasum i e deterioro di kondishon di awa. Inisiativanan manera e programa di RESEMBID ta duna e hèrmèntnan nesesario pa krea kapasidat lokal i desaroyá resiliensia mehorá pa e área natural importante akí. Mi ta sumamente kontentu ku e programa di RESEMBID a duna supsidio na STINAPA pa ehekutá e proyekto akí pa e Bahia di Lac”, segun diputado Kroon.

Diputado Thielman a trese dilanti: “Esaki ta un proyekto importante pa e desaroyo duradero di nos isla. Aki nos ta mira kon naturalesa i desaroyo ekonómiko por kana huntu man den man. Mi ta sumamente gradesido na e programa di RESEMBID pa e kontribushon finansiero pero tambe na STINAPA pa nan vishon pa trese naturalesa ku desaroyo ekonómiko duradero huntu”.

Sigui STINAPA su páginanan di medionan sosial pa informashon periódiko nobo tokante e desaroyo di e proyekto.

Published in BioNews 55.