Beneath the Beauty: Water Hyacinth’s Threat to the Dutch Caribbean

Dutch below

A free-floating aquatic plant, water hyacinth, is becoming a significant issue for the islands of Aruba and Curacao.  This plant can negatively impact ecosystems by obstructing sunlight, depleting oxygen levels, disrupting water flow, and outcompeting local species. Efforts are currently underway to remove this plant from waterways and develop long-term mitigation plans for the future. 

(Water hyacinth. Photo credit: Pam Caley)

Water hyacinth (Eichhornia crassipes) is a free-floating aquatic plant native to the Amazon Basin. It is recognized as one of the most invasive plant species globally, capable of multiplying rapidly and forming dense mats on the water’s surface. In fact, water hyacinth populations have been known to double in as little as 12 days. The plant has vibrant green leaves and striking purple flowers, making it visually appealing. However, its invasive nature and ability to outcompete native species pose serious ecological and economic challenges. 

Invasion and Impact 

Water hyacinth has primarily been introduced to Aruba and Curacao through human activities, such as the release of ornamental plants into water bodies or the accidental transfer of its seeds on boats or ships. Once established, the plant thrives in warm tropical waters and can spread rapidly due to its ability to reproduce vegetatively and through the dispersal of seeds. 

The consequences of water hyacinth invasion are far-reaching. The plant’s dense mats obstruct sunlight, limiting photosynthesis and depleting oxygen levels in the water. This can lead to the suffocation of fish and other aquatic organisms. The invasive species also disrupts natural water flow, clogs irrigation systems, and hampers recreational activities such as boating, fishing and swimming.  

Efforts to Combat Water Hyacinth 

(Efforts to remove water hyacinth. Photo credit: FPNA)

In 2022, Aruba National Park Foundation (FPNA) assisted public works (DOW Aruba) in removing water hyacinth from the protected area of Bubali Plas. The explosive growth of this plant led to a near complete cover of the water area, limiting access to native species and leading to an overall degradation of the water quality and formed a breeding ground for mosquitos. FPNA is working to manually remove this invasive species while simultaneously developing a mitigation plan for its long-term management. 

The invasive water hyacinth poses a significant threat to the fragile ecosystems of the Dutch Caribbean. However, proactive efforts are underway to combat this invasive species, including mechanical removal, public awareness campaigns, and ongoing research and monitoring. By employing a multi-faceted approach, it is hoped that affected islands can restore and protect their unique ecosystems from the damaging effects of water hyacinth, ensuring the long-term sustainability of these unique islands. 

(Efforts to remove water hyacinth from Bubali Plas. Photo credit: FPNA)

DCNA 

The Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) supports science communication and outreach in the Dutch Caribbean region by making nature related scientific information more widely available through amongst others the Dutch Caribbean Biodiversity Database, DCNA’s news platform BioNews and through the press. This article is part of a series of articles on ‘Invasive Alien Species in the Dutch Caribbean”. This article contains the results from several scientific studies but the studies themselves are not DCNA studies. No rights can be derived from the content. DCNA is not liable for the content and the in(direct) impacts resulting from publishing this article. 

Een vrij drijvende waterplant, waterhyacint, wordt een belangrijk probleem voor de eilanden Aruba en Curaçao. Deze plant kan een negatieve invloed hebben op ecosystemen door zonlicht te belemmeren, het zuurstofniveau te verlagen, de waterstroom te verstoren en lokale soorten te overtreffen. Er worden momenteel inspanningen geleverd om deze plant uit waterwegen te verwijderen en langetermijnplannen voor de toekomst te ontwikkelen.

Waterhyacinten. Photo credit: Pam Caley.

Waterhyacint (Eichhornia crassipes) is een vrij drijvende waterplant afkomstig uit het Amazonebekken. Het wordt erkend als een van de meest invasieve plantensoorten ter wereld, in staat zich snel te vermenigvuldigen en dichte matten op het wateroppervlak te vormen. Het is zelfs bekend dat de populaties waterhyacinten in slechts 12 dagen verdubbelen. De plant heeft levendig groen blad en opvallende paarse bloemen, wat hem visueel aantrekkelijk maakt. Het invasieve karakter en het vermogen om inheemse soorten te verdringen, vormen echter ernstige ecologische en economische uitdagingen.

Invasie en invloed

Waterhyacint is voornamelijk op Aruba en Curaçao geïntroduceerd door menselijke activiteiten, zoals het uitzetten van sierplanten in waterlichamen of het per ongeluk overbrengen van zaden op boten of schepen. Eenmaal gevestigd, gedijt de plant in warme tropische wateren en kan ze zich snel verspreiden vanwege het vermogen om zich vegetatief voort te planten en door de verspreiding van zaden.

De gevolgen van invasie van waterhyacinten zijn verstrekkend. De dichte matten van de plant houden zonlicht tegen, beperken de fotosynthese en verminderen het zuurstofgehalte in het water. Dit kan leiden tot verstikking van vissen en andere waterorganismen. De invasieve soort verstoort ook de natuurlijke waterstroom, verstopt irrigatiesystemen en belemmert recreatieve activiteiten zoals varen, vissen en zwemmen.

Pogingen om waterhyacint te bestrijden. Photo credit: FPNA

Pogingen om waterhyacint te bestrijden

In 2022 hielp de Stichting Nationaal Park Aruba (FPNA) Dienst Openbare Werken Aruba (DOW Aruba) bij het verwijderen van waterhyacint uit het beschermde gebied van Bubali Plas. De explosieve groei van deze plant leidde tot een bijna volledige bedekking van het watergebied, waardoor de toegang tot inheemse soorten werd beperkt en leidde tot een algehele verslechtering van de waterkwaliteit en vormde een broedplaats voor muggen. FPNA werkt aan het handmatig verwijderen van deze invasieve soort en ontwikkelt tegelijkertijd een mitigatieplan voor het beheer ervan op lange termijn.

De invasieve waterhyacint vormt een grote bedreiging voor de kwetsbare ecosystemen van Caribisch Nederland. Er worden echter proactieve inspanningen geleverd om deze invasieve soort te bestrijden, waaronder mechanische verwijdering, bewustmakingscampagnes voor het publiek en doorlopend onderzoek en toezicht houden.  Door een veelzijdige aanpak toe te passen, wordt gehoopt dat de getroffen eilanden hun unieke ecosystemen kunnen herstellen en beschermen tegen de schadelijke effecten van waterhyacint, waardoor de duurzaamheid van deze unieke eilanden op de lange termijn wordt gewaarborgd.

Pogingen om waterhyacint te bestrijden bij Bubali Plas. Photo credit: FPNA

DCNA

De Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) ondersteunt wetenschapscommunicatie en outreach in de Nederlandse Caribische regio door natuurgerelateerde wetenschappelijke informatie breder beschikbaar te maken via onder meer de Dutch Caribbean Biodiversity Database, DCNA’s nieuwsplatform BioNews en via de pers. Dit artikel maakt deel uit van een serie artikelen over ‘Invasive Alien Species in the Dutch Caribbean’. Dit artikel bevat de resultaten van verschillende wetenschappelijke onderzoeken, maar de onderzoeken zelf zijn geen DCNA-onderzoeken. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. DCNA is niet aansprakelijk voor de inhoud en de indirecte gevolgen die voortvloeien uit het publiceren van dit artikel.

Published in BioNews 66